نتایج مطالعه‌ای که به‌تازگی منتشر شده است، نشان می‌دهد که از هزاران ماده‌ای که در محصولات مورد استفاده برای رنگ و صاف کردن موها استفاده می‌شود، برخی ممکن است آغازگر سرطان در زنانی شوند که درمعرض خطر هستند. اما قبل از اینکه وحشت‌زده شوید و جعبه‌ی رنگ موی خود را دور بیندازید، مواردی وجود دارد که باید درمورد آن‌ها توضیح دهیم. الکساندرا وایت ازمؤسسه‌ی ملی علوم بهداشت محیط زیست آمریکا (NIEHS) که یکی از نویسندگان مقاله است، می‌گوید:
پژوهشگران مدت‌ها است که ارتباط احتمالی بین رنگ مو و سرطان را مورد مطالعه قرار می‌دهند ولی نتایج متناقض بوده است.
درمورد پژوهش جدید، پژوهشگران به‌دنبال گروه‌هایی از افراد بودند که یکی از اعضای خانواده‌ی آن‌ها مبتلا به سرطان سینه بود؛ یعنی کسانی که به‌عنوان گروه درمعرض خطر سرطان درنظر گرفته می‌شوند. پژوهشگران در بین تقریبا ۴۷ هزار زنی که دارای خواهری مبتلا به سرطان سینه بودند، افزایش معنی‌داری در شیوع بیماری مشاهده کردند؛ این افراد کسانی بودند که به‌طور مکرر موهای خود را رنگ یا صاف می‌کردند. احتمال وجود چنین ارتباطی چیز جدیدی نیست و پیش از این نیز مورد توجه قرار گرفته است اما پژوهشگران همسبتگی مشخصی پیدا نکرده‌اند.
اینکه محصولات مو یکی از منابع مختلف موجود در محیط ما هستند که ممکن است سیستم اندوکراین را دچار اختلال کرده و موجب سرطان شوند، دانشمندان را بر آن داشته است که به‌دنبال ارتباط بین این عوامل با سلامتی باشند. برخی از مطالعات اخیر نشان داده‌اند که استفاده از رنگ موهای تیره و مواد صاف‌کننده‌ی مو با احتمال توسعه‌ی سرطان سینه همراه است. با اینکه در برخی مطالعات همه‌گیرشناسی ارتباطی بین این دو دیده نشده، این موضوع هنوز به‌طور رضایت‌بخش حل نشده است. مطالعه NIEHS فرصتی ایده‌ال برای پژوهشگران مهیا کرد تا ارتباط یادشده را در نمونه‌ی بزرگ‌تری مورد بررسی قرار دهند.
شرکت‌کنندگان با پیشینه‌های مختلف از سرتاسر آمریکا و پورتوریکو بودند و به پرسش‌نامه‌های شامل اطلاعات درمورد دفعات استفاده از محصولات مو پاسخ دادند. حدود یک‌دهم شرکت‌کنندگان آفریقایی‌آمریکایی بودند و این امر پژوهشگران را قادر ساخت تا نمونه را به گروه‌های نژادی مختلف تقسیم کنند. احتمال توسعه‌ی سرطان سینه در شرکت‌کنندگان سفیدپوست و کسانی که حداقل هر ۵ تا ۸ هفته یکبار از یک رنگ موی دائمی استفاده می‌کردند، درمقایسهبا کسانی که از محصولات مو استفاده نمی‌کردند، ۸ درصد بالاتر بود. برای گروه آفریقایی‌آمریکایی که به‌طور منظم از رنگ مو استفاده می‌کردند، این افزایش به مراتب بیشتر بود و به ۶۰ درصد می‌رسید.
به‌گفته‌ی پژوهشگران، درمورد صاف‌کننده‌های مو تمایز مشخصی بین گروه‌های نژادی دیده نمی‌شد، با این حال اثر قابل‌توجهی در کل نمونه وجود داشت. بدون توجه به نژاد، استفاده از یک محصول صاف‌کننده‌ی مو، حداقل یکبار در هر دو ماه، احتمال توسعه‌ی سرطان سینه را تا ۳۰ درصد افزایش می‌داد. البته برای درک این آمار باید به مواردی توجه کنیم. تمامی این درصدها نشان‌دهنده‌ی خطر نسبی هستند و نه خطر مطلق. هنگام گزارش مطالعاتی که به بررسی ارتباط بین بیماری و عوامل مختف می‌پردازند:
- خطر نسبی به این معنا است که احتمال بروز بیماری در یک گروه درمقایسهبا گروه دیگر چقدر بیشتر است.
- خطر مطلق چیزی است که به شما می‌گوید احتمال ابتلای شما به یک بیماری چقدر است.
خطر مطلق معمولا عدد بسیار کوچکی است. در این مورد، سرطان سینه در هیچ‌کدام از زنان شرکت‌کننده در مطالعه تشخیص داده نشده بود اما از آن‌جایی که افراد حاضر در این مطالعه همه دارای عضوی از خانواده بودند که به سرطان سینه مبتلا بود، خطر دچار شدن آن‌ها به این بیماری نسبت‌به جمعیت عمومی بالا بود. مطالعه‌ای که در سال ۲۰۰۸ منتشر شد و در آن بیش از ۲۳ هزار زن سوئدی دارای خواهر مبتلا به سرطان سینه شرکت داشتند، نشان داد که احتمال ابتلای آن‌ها به بیماری در مرحله‌ای از زندگی، ۲ تا ۶/۵ برابر بیش از سایر افراد جامعه است. در سرتاسر آمریکا، از هر ۸ زن یک نفر در طول زندگی دچار یک تومور تهاجمی سینه می‌شود. حتی در بین این طیف وسیع افراد زیرگروه‌هایی وجود دارند که بسته به عواملی مانند توده‌ی بدنی، سابقه‌ی خانوادگی و سن درمعرض خطر بالاتر یا پایین‌تر قرار دارند.
درمجموع، به‌خاطر افزایش‌های کم در خطر ابتلا مانند چیزی که در این مطالعه دیده شده، تغییر عادت‌ها دشوار است. براساس این مطالعه نمی‌توان علت دقیق اختلاف در خطر نسبی ابتلا به سرطان را تعیین کرد یا حتی مشخص کرد که آیا این ارتباط سببی است یا نه. نحوه‌ی استفاده از محصولات مو ممکن است روی این موضوع اثر داشته باشد، درکنار اینکه کیفیت مواد نیز موضوع مهمی است. براساس نتایج این پژوهش و پژوهش‌های گذشته، ممکن است قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی موجود در رنگ مو موجب بروز اثراتی شود اما مطالعه‌ی حاضر، تأیید قطعی این ادعا نیست.
پژوهشگران اعتراف می‌کنند که این مطالعه گرچه ارزش توجه دارد ولی باید پژوهش‌های بیشتری دراین‌زمینه انجام شود. دیل سندلر، رئیس شاخه‌ی اپیدمیولوژی NIEHS می‌گوید:
ما درمعرض مواد بسیار زیادی قرار می‌گیریم که می‌توانند به‌طور بالقوه در بروز سرطان سینه نقش داشته باشند اما بعید است که یک عامل واحد بتواند خطر ابتلای یک زن به سرطان سینه را توضیح دهد.
بنابراین اگر درمورد خطر بروز این بیماری نگرانید، بهترین کار این است که به پزشک مراجعه کنید و زیاد درمورد عناوین ترسناک نگران نباشید.
نتایج این پژوهش در مجله‌ی International Journal of Cancer منتشر شده است.
