دیپفیک (Deepfake) نوعی تکنیک جدید متکی به هوش مصنوعی (AI) است که با استفاده از آن میتوان ویدئوهایی تولید کرد که حقیقی نیستند، اما بهسختی میتوان آنها را از ویدئوهای واقعی تمییز داد. جمعهی گذشته، هائو لی، دانشیار رشتهی علوم کامپیوتر در دانشگاه جنوب کالیفرنیا و از فعالان حوزهی دیپفیک، در گفتوگو با وبسایت CNBC مدعی شد که تولید ویدئوهای دیپفیکی که «کاملا واقعی» بهنظر برسند، طی ۶ تا ۱۲ ماه آینده برای عموم مردم امکانپذیر خواهد بود.
هائو لی در این رابطه میگوید: «در حال حاضر، در اکثر اوقات میتوان با چشم غیرمسلح بهراحتی تفاوت بین ویدئوهای واقعی را با ویدئوهای ساختهشده از طریق دیپفیک تشخیص داد. اما حتی الان هم ویدئوهای دیپفیکی وجود دارند که کاملا متقاعدکننده هستند.»
او صحبتهایش را اینگونه ادامه داد: «ویدئوهای ساختهشده با دیپفیک قرار است بهزودی به نقطهای برسند که دیگر به هیچ وجه نتوان تفاوتی بین آنها و ویدئوهای واقعی قائل شد. بنابراین مجبوریم از راههای دیگری برای شناسایی آنها استفاده کنیم.»
هائو لی مدتی پیش یک ویدئوی دیپفیک را از ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، تهیه کرد تا آن را در یکی از کنفرانسهای فناوریمحور دانشگاه MIT بهنمایش بگذارد. لی گفت، ویدئوی موردبحث به این منظور ساخته شده بود که میزان پیشرفت فناوری دیپفیک را تا امروز بهخوبی نشان دهد؛ ظاهرا سرعت پیشرفت دیپفیک بیشتر از چیزی بوده که وی انتظارش را داشته است. هائو لی مدتی پیش در گفتوگو با رسانهی MIT Technology Review گفته بود: «ویدئوهای دیپفیک بینقصی که تقریبا قابلشناسایی نباشند، تا چند سال دیگر در دسترس قرار میگیرند.»
این تناقض در صحبتهای او در ابتدا عجیب بهنظر میرسید، تا اینکه رسانهی CNBC پیگیر این موضوع شد. خبرنگار رسانهی CNBC چند روز پس از مصاحبه با هائو لی، از طریق یک ایمیل از او درخواست کرد تا درمورد زمان حدودی انتشار ویدئوهای دیپفیک کاملا واقعی، شفافسازی کند. ظاهرا لی در جواب گفته است که تحولات اخیر بهخصوص انتشار اپلیکیشن چینی Zao که بهطرز عجیبی در بین مردم محبوب شده، باعث شده است تا دوباره درمورد زمان انتشار ویدئوهای دیپفیک کاملا واقعی بازبینی کند و زمانبندی آن را تغییر دهد.
او در ادامهی ایمیلی که در جواب خبرنگار CNBC فرستاده بود، نوشت: «از برخی جهات، هماکنون میدانیم که این کار (ساختن ویدئوهای دیپفیک واقعی) را چگونه انجام دهیم. تنها چیزی که باقی مانده، تمرین کردن با دادههای بیشتر و سپس پیادهسازی آنها در فناوری دیپفیک است.»
پیشرفتهای چند وقت اخیر در حوزهی هوش مصنوعی باعث شدهاند تا ویدئوهای ساختهشده از طریق دیپفیک، واقعگرایانهتر از همیشه بهنظر برسند. اکنون به مرحلهای رسیدهایم که تشخیص ویدئوهای واقعی از ویدئوهای جعلی به کار سختی مبدل شده است. این موضوع، زنگ خطری جدی برای پخش گستردهی اطلاعات جعلی در فضای وب است.