به‌گفته‌ی مقامات بهداشتی چین، شیوع بین‌المللی بیماری تنفسی که ناشی‌از یک ویروس کرونای جدید است، حداقل ۲۶ نفر را کشته و ۸۰۰ نفر را بیمار کرده است. شیوع این بیماری از ووهان چین و در بازار فروش حیوانات زنده آغاز شد. اکنون ویروس در ژاپن، کره‌جنوبی، تایلند، سنگاپور، تایوان، ویتنام و آمریکا نیز دیده شده است. پژوهشگران در کشورهای دیگری مانند مکزیک و عربستان سعودی نیز درحال ارزیابی موارد احتمالی هستند.

مقامات چینی بستن خطوط حمل‌و‌نقل ووهان و شهرهای آلوده‌ی دیگر را آغاز کرده‌اند. اولین مورد مشاهده‌شده در آمریکا، روز سه‌شنبه اعلام شد؛ وقتی مقامات بهداشتی دولت فدرال تأیید کردند که مردی از ایالت واشنگتن که اخیرا به چین سفر کرده است، در بیمارستان بستری شده است. اما درمورد ویروس جدیدا شناسایی‌شده هنوز اطلاعات زیادی موجود نیست، ازجمله اینکه نحوه‌ی انتقال آن چقدر آسان است و تا چه حد موجب بیماری شدید و مرگ شود. بسیاری از افرادی که در چین از دنیا رفتند، افراد سالخورده‌ای بودند که از قبل دچار مشکلات مزمنی بوده که ممکن است آن‌ها را دربرابر عفونت آسیب‌پذیرتر کرده باشد.

ویروس کرونا چیست؟
ویروس‌های کرونا (کرونا‌ویروس‌ها) به‌خاطر برجستگی‌هایی که روی غشای آن‌ها وجود دارد و شبیه تاج خورشید است، به این نام خوانده می‌شوند. آن‌ها می‌توانند حیوانات و نیز انسان‌ها را آلوده کنند و موجب بیماری دستگاه تنفسی شوند؛ از سرماخوردگی معمولی گرفته تا وضعیت‌های شدیدتری مانند سارس (SARS) یا سندرم تنفسی حاد بسیار سخت که هزاران نفر را در سرتاسر جهان بیمار کرده و در جریان شیوعی در سال ۲۰۰۳، موجب مرگ حدود ۸۰۰ نفر شد.

شیوع ویروس کرونای جدید از کجا آغاز شد؟
در تاریخ ۸ ژانویه، نیویورک تایمز گزارش کرد که پژوهشگران چینی ویروس کرونای جدیدی را شناسایی کرده‌اند که به‌نظر می‌رسد علت پشت‌صحنه‌ی بیماری مرموزی است که موجب بیماری ۵۹ نفر در ووهان چین شده است. ووهان شهری در مرکز چین است که ۱۱ میلیون نفر جمعیت دارد. این موارد، با کارگران بازاری که در آن حیوانات زنده فروخته می‌شد، مرتبط بود. پس از آن، بازار تعطیل و ضدعفونی شد.

تعداد افرادی که دچار عفونت ویروس کرونای جدید شده‌اند و شمار متوفیان چه تعداد بوده است؟
حداقل ۸۰۰ نفر عفونی شده‌ و ۲۶ نفر از دنیا رفته‌اند. بیشتر افراد آلوده در ووهان زندگی می‌کردند یا به‌تازگی به آنجا مسافرت کرده بودند. بیشتر کسانی که از دنیا رفتند، افراد سالخورده‌ای بودند که ازقبل نیز دچار مشکلات مزمنی مانند دیابت یا فشار خون بالا بودند که موجب شده بود آن‌ها نسبت‌به عوارض بیماری آسیب‌پذیرتر شوند. حداقل ۲۴ نفر از کسانی که جان خود را از دست دادند، از استان هوبئی بودند که ووهان مرکز آن است. جوان‌ترین فرد فوت‌شده، زنی ۴۸ ساله و مسن‌ترین افراد، دو مرد ۸۹ ساله بودند.

منشا شیوع ویروس کرونای جدید چیست؟
محتمل‌ترین منشا این شیوع، حیوانات هستند. اگرچه اینکه ویروس جدید دقیقا از کدام حیوان به انسان منتقل شده است، کاملا مشخص نیست. اعتقاد براین است که شیوع بیماری‌های مشابهی مانند سارس نیز از بازار حیوانات زنده آغاز شده باشد. ویروس کرونای دیگری که موجب سندرم تنفسی خاورمیانه یا مرس (MERS) می‌شود، به‌وسیله‌ی شترها به انسان منتقل شده است. اگرچه تصور می‌شود که بیماران اولیه، در این بازار به ویروس مبتلا شده‌اند، مقامات چینی می‌گویند که بیماری از فردی به فرد دیگر نیز منتقل می‌شود. تعداد رو‌به‌افزایشی از افراد ازجمله کارکنان پزشکی که از این بیماران محافظت می‌کنند، نیز آلوده شده‌اند. این موضوع، کنترل ویروس را دشوارتر کرده است.

آیا ویروس به کشورهای دیگر سرایت کرده است؟
بیشتر قربانیان در کشور چین هستند اما ویروس به کشورهای دیگری ازجمله تایوان، تایلند، ژاپن، کره‌جنوبی و سنگاپور و نیز آمریکا رسیده است. مقامات بهداشتی مکزیک و عربستان نیز درحال بررسی موارد مشکوک هستند.

ویروس کرونای جدید چگونه انتقال می‌یابد؟
دکتر پیتر رابینوویتز از دانشگاه واشگتن می‌گوید دانشمندان هنوز به‌طور دقیق نمی‌دانند که ویروس چگونه منتشر می‌شود اما می‌تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود. انتقال بین انسان‌ها، نسبت‌به حالتی که ویروس تنها از حیوانات به انسان منتقل شود، وضعیت را بدتر می‌کند. دکتر جولی ویشامپایان، رئیس کمیته بهداشت عمومی انجمن بیماری‌های عفونی آمریکا می‌گوید احتمالا این ویروس همانند آنفلوانزا و دیگر ویروس‌های تنفسی، ازطریق سرفه و عطسه انتقال پیدا می‌کند.

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های چین، ۱۹۸ مورد تأییدشده در ووهان را مورد تجزیه‌و‌تحلیل قرار داده است. پژوهشگران دریافتند که ۲۲ درصد از موارد دارای تماس مستقیم با بازار گوشت بودند و ۳۲ درصد نیز با افرادی که دچار تب یا بیماری تنفسی بودند، در تماس بوده‌اند. اما تقریبا نیمی از افراد نه به بازار رفته و نه با افراد بیمار در تماس بوده‌اند. از ۱۹۸ نفر آلوده، ۲۵ نفر بهبودی حاصل کرده‌اند، ۳ نفر مرده‌اند و ۱۷۰ نفر همچنان تحت مداوا قرار دارند. از ۱۷۰ بیمار تحت‌درمان، ۱۲۶ نفر دارای بیماری خفیف، ۳۵ نفر بیماری شدید و ۹ نفر در شرایط بحرانی قرار دارند. براساس این گزارش، ۱۶ نفر از کارکنان مراقبت‌های بهداشتی هنگام مراقبت از این بیماران دچار بیماری شدند.

بیماری ناشی‌از ویروس کرونای جدید چقدر خطرناک است؟
مقامات بهداشتی سرتاسر جهان نگران شیوع این ویروس هستند اما ارزیابی دقیق میزان کشنده بودن ویروس جدید دشوار است. روز پنج‌شنبه، سازمان جهانی بهداشت از اعلام این شیوع به‌عنوان وضعیت اضطراری بهداشت عمومی صرف‌نظر کرد. دکتر ویلیام شافنر، استاد مرکز پزشکی دانشگاه وندربیلت گفت:

وقتی ما با یک بیماری عفونی جدید رو‌به‌رو می‌شویم، ابتدا از شدیدترین موارد آگاه می‌شویم. همان‌طور که بررسی‌ها ادامه پیدا می‌کند، اغلب متوجه می‌شویم که تعداد افرادی که دچار حالت خفیف‌تر بیماری هستند، بیشتر است و حتی افرادی وجود دارند که به ویروس آلوده شده ولی بیمار نشده‌اند.

اگربخواهیم مقایسه کنیم، هرسال در کشور آمریکا، ۲۰۰ هزار نفر در اثر ابتلا به آنفلوانزا بستری می‌شوند و ۳۵ هزار نفر از دنیا می‌روند. البته درحالی‌که برخی دانشمندان می‌گویند که ظاهرا ویروس جدید نسبت‌به ویروس‌های کرونای دیگری مانند سارس و مرس شدت کمتری دارد، مشخص نیست که آیا مقامات چینی درباره‌ی شمار عفونت‌ها یا تعداد موارد فوتی کاملا شفاف بوده‌اند یا حتی آیا آمار گزارش‌شده به‌دقت مورد پیگیری قرار می‌گیرد یا نه.

آیا بیماری ناشی از ویروس کرونا درمانی دارد؟

هیج دارویی برای بیماری ناشی‌از ویروس کرونای ووهان تأیید نشده است. درمان اصلی مراقبت‌های حمایتی شامل اطمینان از اینکه بیمار به‌قدر کافی اکسیژن دریافت می‌کند و درصورت لزوم استفاده از دستگاه ونتیلاتور برای فرستادن هوا به ریه‌ها است. بیماران درحالی‌که سیستم ایمنی آن‌ها درحال فعالیت است، باید استراحت کرده و مایعات زیادی مصرف کنند. هیچ دارویی برای هیچ‌کدام از بیماری‌های ناشی از ویروس‌های کرونا تأیید نشده است اگرچه به‌نظر می‌رسد داروی ضدویروسی به‌نام رمدسیویر روی حیوانات مؤثر باشد.

مقامات بهداشتی برای مهار ویروس چه می‌کنند؟
مقامات چین روز پنج‌شنبه، ووهان را تعطیل کردند و حرکت هواپیماها و قطارهای به‌سمت خارج از شهر ووهان کنسل شد. این محدودیت‌ها در شهرهای مجاور مانند هوانگانگ که ۷ میلیون نفر جمعیت دارد و حدود ۳۰ مایل با ووهان فاصله دارد، نیز اعمال شد. ایستگاه‌های قطار شهر مجاور یعنی ایژو تعطیل و مسافرت به دو شهر کوچک‌تر چیبی و چه‌جیانگ نیز محدود شده است.

اجتماعات و اجراهای عمومی گسترده در ووهان ممنوع شده است و دولت اعلام کرده که برای پیشگیری از شیوع بیماری، همه‌ی افراد باید در مکان‌های عمومی از ماسک استفاده کنند. دولت‌های سرتاسر جهان مسافرانی را که از ووهان می‌آیند به‌دنبال نشانه‌های بیماری مورد غربالگری قرار می‌دهند. کره‌شمالی به‌طور موقت سفر گردشگران خارجی را که بیشتر آن‌ها از چین می‌آیند، ممنوع کرده است.

مقامات بهداشت آمریكا برای نظارت بر اوضاع، با سازمان بهداشت جهانی و ادارات بهداشتی ایالتی و محلی همکاری می‌كنند. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها که یک سیستم واکنش اضطراری را فعال کرده است، کارکنانی را به فرودگاه‌های اصلی این کشور فرستاده است تا مسافران ووهان را به‌دنبال علائم بیماری مورد بررسی قرار دهند و یک آزمایش تشخیصی برای این ویروس (2019-nCoV) طراحی کرده است. این مرکز به بیمارستان‌های سرتاسر کشور آمریکا دستور داده است تا از بیمارانی که همراه‌با تب یا بیماری تنفسی به بیمارستان مراجعه می‌کنند، درمورد سفر به ووهان یا تماس با افرادی که اخیرا به ووهان مسافرت کرده‌اند، سؤال کنند. ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی بیمارانی را که ممکن است عفونی شده باشند، جدا کرده و هنگام درمان آن‌ها از وسایل محافظتی استفاده می‌کنند.

علائم عفونت ناشی از ویروس کرونای جدید چیست؟
علائم عفونت شامل تب، سرفه شدید و دشواری تنفس یا تنگی نفس است. این بیماری موجب ضایعات ریوی و ذات‌الریه می‌شود. موارد خفیف‌تر ممکن است شبیه آنفلوانزا یا یک سرماخورگی بد باشد و به این علت، تشخیص آن‌ها دشوار است. به‌نظر می‌رسد دوره‌ی نهفتگی بیماری (از زمان قرار گرفتن در معرض ویروس تا آغاز علائم) حدود دو هفته باشد.

اگر قصد سفر به چین را دارید، برای محافظت از خود باید چه کاری انجام دهید؟
دکتر شافنر توضیح داد مسافرانی که می‌خواهند به چین سفر کنند، باید کاملا از بازارهای حیوانات زنده اجتناب کنند و در مناطق روستایی نیز فاصله‌ی خود را با حیوانات حفظ کنند. علاوه‌براین، مسافران باید بهداشت دست را کاملا رعایت کنند و دست‌های خود را به‌طور مکرر شسته و از تماس دست با صورت خودداری کنند و از افرادی که سرفه یا عطسه می‌کنند، فاصله بگیرند. مسافران هنگام بازگشت باید وضعیت سلامتی خود را مورد نظارت قرار دهند و اگر دچار سرفه یا عطسه شده باشند، قبل از ورود با ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی تماس بگیرند.

آیا باید ماسک پوشید؟
اگر شما دچار یک عفونت تنفسی هستید، برای کمک به پیشگیری از بیمار شدن دیگران و کاهش خطر انتشار عفونت از ماسک استفاده کنید. پوشیدن ماسک جراحی ممکن است در شلوغی تا حدی از شما دربرابر عفونت محافظت کند اما به‌طورکلی ماسک‌های جراحی، به آن اندازه محکم نیستند که تمام هوایی را که تنفس می‌کنید، فیلتر کنند. دکتر رابینوویتز گفت:

در حال‌حاضر خطر ابتلا به عفونت ویروس کرونای جدید در آمریکا، جایی که تاکنون فقط یک مورد از بیماری تأیید شده است، چنان پایین است که نیازی به استفاده از ماسک نیست.